Bảo trì hệ thống PCCC là vấn đề rất được quan tâm từ phía các đơn vị sử dụng hệ thống phòng cháy chữa cháy. Nếu các quy trình bảo dưỡng, bảo trì không chuyên nghiệp, không đầy đủ các hạng mục sẽ không thể đảm bảo mức độ an toàn của hệ thống và đương nhiên hệ thống vận hành sẽ không được tốt. Đại đa số rủi ro hoả hoạn xảy ra đều bắt nguồn từ lý do các đơn vị sử dụng hệ thống phòng cháy chữa cháy không bảo dưỡng PCCC định kỳ hoặc quy trình bảo trì không đúng, làm sơ sài, không đủ các hạng mục.
1. Tại sao phải bảo trì hệ thống PCCC định kỳ?
Thời gian gần đây có nhiều vụ cháy xảy ra gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Ảnh hưởng tới tâm lý con người sống và làm việc trong công trình. Trong khi, mọi công trình đều được trang bị hệ thống PCCC, nhưng trong quá trình sử dụng chỉ có một số ít hệ thống PCCC hoạt động tốt và ổn định. Phần lớn công trình còn lại, các thiết bị trong hệ thống PCCC bị hỏng, lỗi không được phát hiện, lúc cần thì không hoạt động được, đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng cháy nổ diễn ra ngày càng phức tạp tại các công trình tại Việt Nam.
Bảo trì hệ thống PCCC thường xuyên sẽ giúp vận hành chữa cháy tốt khi có sự cố. Hệ thống sẽ phối hợp nhịp nhàng từ cảnh báo, khoanh vùng đến ngắt điện, nhịp nhàng giúp chữa cháy hiệu quả. Một mắt xích không hoạt động tốt như: Máy bơm PCCC, vòi phun Sprinkler, hay van mở nước trụ chữa cháy, hệ thống báo cháy,...sẽ là nguy cơ thiệt hại tài sản và nhân mạng vô cùng lớn. Nó ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống và hoạt động sản xuất kinh doanh trong công trình và đôi khi cả các khu lực lân cận.
2. Các quy định về bảo trì hệ thống PCCC
1. Theo thông tư 52 và theo TCVN 5738/2001, quy định của luật phòng cháy chữa cháy rất rõ ràng một năm cần bảo trì hệ thống PCCC 1 lần bảo trì chính thức toàn bộ hệ thống thiết bị, rà soát định kỳ bình chữa cháy 3 tháng/ lần. Đối với các nhà máy, cơ quan, chung cư, xí nghiệp, 6 tháng nên có 1 lần. Việc bảo trì được thực hiện bởi một tổ chức, đơn vị, công ty có năng lực thực hiện bảo trì hệ thống PCCC.
2. Hệ thống chữa cháy tự động, bán tự động sau khi đưa vào triển khai trực chữa cháy phải được bảo dưỡng, bảo trì định kỳ mỗi năm 01 lần. Để đảm bảo về chất lượng hệ thống và khả năng hoạt động của những trang thiết bị trong hệ thống PCCC.
3. Việc bảo quản hệ thống chữa cháy tự động, bán tự động phải tuân theo chỉ dẫn của nhà cung cấp và những tiêu chuẩn chuyên ngành (TCVN 6101:1996, TCVN 6305:1997,TCVN 71611:2002, TCVN7336:2003, những tiêu chuẩn khác với can dự đến bảo trì PCCC).
4. Các vật dụng của hệ thống báo cháy phải được kiểm tra về chất lượng, chủng loại trước khi lắp đặt. Hệ thống báo cháy tự động sau khi lắp đặt xong phải được cơ quan có thẩm quyền nghiệm thu trước lúc đưa vào hoạt động.
5. Hệ thống báo cháy tự động sau lúc đưa vào hoạt động phải được bảo trì bảo dưỡng mỗi năm ít một lần. Khi rà soát phải thử đầy đủ các chức năng của hệ thống. Và phải thử sự hoạt động của hầu hết những trang bị báo cháy. Lúc phát hiện hư hỏng phải giải quyết ngay. Tùy theo điều kiện môi trường nơi lắp đặt hệ thống báo cháy nhưng ít nhất hai năm 1 lần. Khi bảo dưỡng phải rà soát độ nhạy của toàn bộ các đầu báo cháy. Các đầu báo cháy không đạt đề xuất về độ nhạy phải được thay thế.
3. Các hệ thống PCCC cần bảo trì
Một công trình với nhiều hệ thống phòng cháy chữa cháy khác nhau. Chúng được kết nối thành một chuỗi liên kết liền mạch và hoạt động tuần tự. Mỗi hệ thống có một đặc điểm kỹ thuật và nguyên tác hoạt động riêng. Sau đây An Bình điểm qua một vài hệ thống chính, cơ bản thường có.
Bảo trì hệ thống báo cháy
Hệ thống báo cháy chính là người quan sát 24/24 hoàn toàn tự động. Cảnh báo cháy ngay từ khi có dấu hiệu phát sinh đám cháy. Chính vì tầm quan trọng của nó mà việc bảo trì, bảo dưỡng cho hệ thống này cần tỉ mỉ, chi tiết cả phần cứng và phần mềm.
Việc bảo trì cần lực lượng chuyên môn cao và thử nghiệm nhiều lần trước khi đưa hệ thống vào hoạt động.
Việc bảo trì hệ thống báo cháy gồm:
- Vệ sinh và rà soát tủ báo cháy trung tâm của hệ thống. Kiểm tra nguồn điện và điện trong bình ắc quy cung cấp cho tủ điều khiển. Đầu báo nhiệt, đầu báo khói được tháo rời, vệ sinh và test bằng máy cầm tay.
- Vệ sinh và kiểm tra nút nhấn khẩn cấp báo cháy, hệ thống chuông báo cháy, còi báo động cho từng vị trí. Kiểm tra nguồn điện cấp.
- Kiểm tra và đấu nối lại đường dây tín hiệu nếu như có dấu hiệu hư hỏng, nước ngấm vào, rỉ sét hoặc côn trùng phá.
- Rà soát đấu nối liên kết lại toàn hệ thống, cho chạy thử nghiệm theo tình huống giả định như thật. Bàn giao cho bộ phận chuyên trách cách vận hành xử lý từng tình huống cụ thể.
Bảo trì hệ thống chữa cháy tự động sprinkler
Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler là hệ thống chữa cháy sử dụng vòi xả kín luôn ở chế độ thường trực. Các vòi phun tự động này chỉ phun nước khi nhiệt độ môi trường tại đó đạt đến một giá trị kích hoạt nhất định. Vì vậy hệ thống chữa cháy tự động sprinkler chỉ có khả năng chữa cháy theo điểm (chữa cháy cục bộ) trên một diện tích bảo vệ nhất định.
Hệ thống chữa cháy sprinkler được sử dụng để bảo vệ các cơ sở có mức độ nguy cơ cháy thấp, nguy cơ cháy trung bình. Đặc điểm chính của hệ thống chữa cháy tự động này là trong đường ống luôn chứa đầy nước hoặc hoá chất và được duy trì ở một áp lực nhất định. Theo tiêu chuẩn áp lực nước đã được cài đặt cho phù hợp với khả năng phun nước chữa cháy cho từng công trình (áp lực đó có thể được duy trì bằng bơm bù hoặc bể nước có khí nén).
Các bước bảo trì hệ thống chưa cháy tự động Sprinkler:
- Tháo đầu phun Sprinkler khỏi hệ thống chữa cháy tự động.
- Vệ sinh, kiểm tra tình trạng các chi tiết đầu phun Sprinkler.
- Khử cặn trong đường ống cấp nước cho đầu phun sprinkler.
- Bảo trì hệ thống van, hệ thống điều khiển bơm.
- Bảo trì bơm chữa cháy trong hệ thống chữa cháy tự động.
Bảo trì hệ thống chữa cháy vách tường
Hệ thống chữa cháy vách tường là hệ thống chữa cháy phổ biến bậc nhất cho các công trình lớn. Thường được lắp đặt bám xung quanh các vách tường, cầu thang thoát hiểm, hành lang, ha hầm để xe. Việc cung cấp nước chữa cháy được cung cấp bởi hệ thống bơm tự động liên kết với hệ thống họng lấy nước. Khi kích hoạt chữa cháy bằng hệ thống chữa cháy bán tự động này, chúng ta chỉ cần mở van khoá tại tủ PCCC, ngay lập tức dòng nước áp lực cao sẽ phun ra chữa cháy. Hệ thống bơm nước sẽ tự động làm việc để cung cấp nước chữa cháy với một áp lực đã được cài đặt. Nhằm đáp ứng áp lực cho việc phun nước xa nhất khi chữa cháy.
Các bước bảo trì hệ thống chưa cháy vách tường:
- Kiểm tra thường xuyên và sửa chữa hư hỏng nhẹ, đảm bảo thiết bị nằm đúng vị trí và sẵn sàng hoạt động. Máy bơm xăng, diesel, các đường ống, sprinkler và valve cứu hỏa phải đảm bảo đủ nhiên liệu, sạch sẽ, sẵn sàng hoạt động.
- Chạy máy bơm 5-15 phút, kiểm tra toàn bộ hệ thống chữa cháy.
- Xem máy bơm có bị quá nhiệt hay quá tải không?
- Kiểm tra các đồng hồ volt, ampe xem điện áp nguồn như thế nào?
- Xem xét chế độ hoạt động của tủ?
- Kiểm tra các cầu giao tổng, cầu giao điều khiển máy bơm xem có hoạt động bình thường và ổn định không.
- Rơle và thiết bị hẹn giờ trễ xem tiếp điểm có đóng ngắt bình thường?
- Kiểm tra máy bơm phòng cháy chữa cháy dầu diesel xem có tăng nhiệt vượt quy định, tốc độ quay có bình thường, cũng như tình trạng rò rỉ dầu nhớt của máy?
- Xem các đường ống dẫn nước phòng cháy chính dẫn lên các tầng xem có bị rò rỉ không và kiểm tra đồng hồ đo áp lực nước xem còn hoạt động hoặc hư hỏng?
Bảo trì hệ thống máy bơm PCCC
Máy bơm PCCC là thiết bị quan trong cho các công trình lớn. Đáp ứng như cầu sinh hoạt và phòng cháy chữa cháy. Máy bơm có tác dụng cung cấp nước với áp lực cao tới các hệ thống chữa cháy. Truyền tới các hệ thống chữa cháy tự động hoặc vòi cứu hỏa nối dài để chữa cháy. Máy bơm được trang bị cho các nhà máy, xí nghiệp, các tòa nhà chung cư hoặc cao ốc, văn phòng. Có 3 loại máy bơm thường dùng là: diesel, máy bơm điện, máy bơm dầu.
Các bước bảo trì máy bơm PCCC:
- Kiểm tra toàn bộ bulong ốc vít bắt chặt các bộ phận, các mối liên kết, các chi tiết, các đầu dây điện. Đặc biệt chú ý ốc bắt bánh xe đà đối với các loại bánh rơ moóc. Kệ đỡ bình điện cần ổn đinh, không được xê dịch, chuyển động khi máy chạy.
- Kiểm tra nước làm mát cho máy bơm cứu hoả, kiểm tra mức nhiên liệu luôn đầy đủ, dầu bôi trơn đảm bảo đúng mức vạch quy định, không bị rò chảy.
- Kiểm tra hệ thống điện, sự bắt chặt bình ắc quy với kệ đỡ. Bắt chặt đầu nối tiếp xúc ắc quy, mức dung dịch chứa trong bình điện (bình nước).
- Khởi động động cơ máy bơm PCCC, kiểm tra độ kín của các chân zoong mồi nước, cho bơm ly tâm. Đặc biệt chú ý dầu bôi trơn đối với máy khi hút chân không.
- Kiểm tra các trang thiết bị phụ trợ chữa cháy trang bị theo máy bơm nước chữa cháy tại vị trí.
Bảo trì hệ thống exit, chiếu sáng khẩn cấp
Hệ thống chiếu sáng PCCC thông thường bao gồm. Các đèn chiếu sáng cho các cửa thoát nạn EXit, các hệ thống đèn chiếu sáng sự cố (đèn chiếu sáng khẩn cấp). Các đèn Exit thì hoạt động liên tục không ngừng 24/24h còn các đèn chiếu sáng khẩn cấp chỉ hoạt động khi hệ thông điện chính bị ngắt và khi có sự cố cháy xảy ra. Nó có tác dụng hướng dẫn, chỉ đường cho người trong khu vực thoát nạn nhanh nhất tới khu vực an toàn. Chiếu sáng khu vực làm việc, đường di chuyển hành lang trong mọi khu vực.
Việc bảo trì hệ thống chiếu sáng sự cố rất quan trọng vì nguy cơ cháy có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Việc thiếu ánh sáng khẩn cấp sẽ dẫn tới nguy cơ không thể thoát nạn hoặc chạy vào nơi nguy hiểm hơn.
Việc bảo trì hệ thống chiếu sáng PCCC gồm:
- Ngắt điện tạm thời khu vực thi công bảo trì điện.
- Làm vệ sinh bụi bẩn bám trên các thiết bị chiếu sáng.
- Kiểm tra đường dẫn điện xem có hư hỏng gì không, có thì cần thay thế đấu nối cho an toàn.
- Thay thế các bóng đèn bị ờ, hết hạn sử dụng, bị hư hỏng.
- Kiểm tra bình điện của đèn, đo dung lượng điện, kiểm tra hạn sử dụng.
- Kiểm tra đường dẫn với hệ thống điện chính, rơ le tự động chiếu sáng và ngắtt với điện chính.
- Đóng điện và cho chạy test ngay sau khi lắp đặt thay thế xong.
Bảo trì hệ thống bình chữa cháy
Bình chữa cháy là thiết bị phổ biến rộng rãi nhất trong các loại thiết bị chữa cháy. Nó đơn giản dễ dùng và trang bị ở tất cả mọi nơi, mọi công trình và nhà ở. Bảo trì bình chữa cháy không những là quy định bắt buộc chung theo luật PCCC. Mà còn là để đảm bảo an toan cho bình hoạt động tốt khi có sự cố cháy xảy ra bất chợt. Việc bảo trì được quy định thường là 1 năm 1 lần. Dù đã sử dụng hay chưa đều phải được công ty chuyên nghiệp kiểm tra đánh giá. Nạp xạc lại và dán tem kiểm định trên mỗi bình cứu hỏa. Nếu không thực hiện bảo trì bình thường xuyên. Sẽ có nguy cơ dẫn đến bình bị rỉ sét do thời tiết, mưa gió, hư hỏng chốt an toàn, bột trong bình đặc cứng, áp suất khí trong bình bị giảm không thể đẩy bột đi xa.
Bảo trì tủ điện của hệ thống bơm PCCC
Bước 1: Treo biển đang bảo dưỡng khu vực cửa ra vào nơi bảo dưỡng.
Bước 2: Mở khoá tủ và tắt Aptomat điều khiển, tắt nguồn điện cho máy bơm 1, máy bớm 2… và Aptomat bơm tổng, luôn đảm bảo chắc chắn đã ngắt nguồn điện để an toàn khi bảo dưỡng.
Bước 3: Kiểm tra lại bằng cách dùng bút điện test thử lại xem đã hoàn toàn ngắt điện hay chưa rồi mới tiến hành các bước tiếp theo.
Bước 4: Dùng chổi sơn lau dọn bụi bẩn bẩn trong tủ, dọn sạch từ trên xuống, trong các khe của các thiết bị một cách kỹ lưỡng.
Bước 5: Dùng máy bút bụi cầm tay hút các bụi bẩn mới quét xong.
Bước 6: Dùng tay kiểm tra xem các Role (rơ le, Relay) xem có bị lỏng ra không, nếu lỏng thì dùng tô vít xiết lại cho chắc chắn, kiểm tra các đầu mút có bị biến dạng hay không khi nguồn điện chạy qua do phát sinh nhiệt.
Bước 7: Dùng tô vít siết lại toàn bộ ốc vít các ốc trong hệ thống đảm bảo, đủ chắc chắn.
Bước 8: Các dây điện nếu không gọn gàng, ta dùng dây thít gọn lại từng bộ phận cho gọn gàng.
Bước 9: Dùng khăn lau, lau sạch sẽ bên ngoài tủ, xung quanh tủ, kiểm tra xem có bị ảnh hưởng của môi trường như dột nước vào tủ hay không.
Bước 10: Chỉnh cho các nút điều khiển bên ngoài tủ cho ngay ngắn, đúng chiều.
Bước 11: Đóng điện trở lại (ngược lại với quy trình ngắt điện lần lượt như khi ngắt điện).
Bước 12: Đóng tủ, tháo biển cảnh báo bảo dưỡng.
Với những chia sẻ trên, Phúc Thịnh hy vọng Quý khách hàng nắm được tầm quan trọng của việc bảo dưỡng hệ thống PCCC thường xuyên, định kỳ cho công trình của đơn vị mình.
CÔNG TY TNHH TM & KT PCCC PHÚC THỊNH
Địa chỉ: 64 Đường số 4 - Khu dân cư Hiệp Thành III - Thủ Dầu Một - Bình Dương
Email: phucthinhpccc.vn@gmail.com
Điện thoại : 0903333718
Website: www.pcccphucthinh.vn
Nếu bạn hoặc khách hàng của bạn quan tâm đến việc thiết kế hệ thống PCCC hoặc cần tư vấn về các dự án liên quan, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua một trong các phương tiện trên. Chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ tư vấn và thiết kế chuyên nghiệp trong lĩnh vực PCCC.
Dịch vụ của chúng tôi bao gồm:
– Thiết kế chi tiết hệ thống PCCC phù hợp với yêu cầu và tiêu chuẩn kỹ thuật.
– Lập kế hoạch triển khai và bảo dưỡng hệ thống PCCC.
– Hỗ trợ trong việc tuân thủ các quy định và yêu cầu pháp lý liên quan đến PCCC.
Chúng tôi cam kết đảm bảo an toàn và bảo vệ tài sản của bạn thông qua các giải pháp PCCC chất lượng cao. Hãy liên hệ với chúng tôi để thảo luận về dự án cụ thể của bạn và chúng tôi sẽ cố gắng cung cấp giải pháp tốt nhất cho nhu cầu của bạn.